Baş travmaları öğrenme bozukluklarına yol açabilir

sagliksal

Aktif Üye
Baş travmalarında en yaygın niçinin trafik kazaları olduğunu söyleyen Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur, baş travmalarının niye olabileceği sorunlar üzerine kıymetli bilgiler verdi. Keleştemur, “Kafaya alınacak darbeler, başta büyüme hormonu olmak üzere, hipofiz bezinin denetim ettiği biroldukça hormonu etkiliyor. Bu da çocuklarda öğrenme bozukluklarına yola açabiliyor” dedi.

Baş travmaları, can kayıplarına yol açabileceği üzere beyin dokusunda önemli faydalanmalar kararı kalıcı hasarlar da bırakabiliyor. Başta trafik kazaları olmak üzere, spor ve savaş faydalanmaları hatta aile içi şiddetin de baş travmalarına yol açabileceğini söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Tıbbi Koordinatörü ve Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur, bilhassa baş darbelerine açık olan sporlarla ilgilenen şahısların epeyce daha dikkatli olmaları gerektiği ikazında bulundu.


Dövüş sporları yaparken kesinlikle kask takılmalı

Birtakım nörolojik parametrelere bakılırsa baş travmalarının yavaşça, orta, ağır baş travmaları olarak üç evrede değerlendirildiği bilgisini veren Keleştemur, bilhassa dövüş sporları yapanlarda travmaya bağlı beyin kanamasının da yaygın görüldüğünü hatırlattı. Keleştemur, “Türkiye bu bakımından şanslı bir ülke. Zira dövüş sporlarını yapanların kask kullanımı zarurî. ABD’de ve kimi Avrupa ülkelerinde bu sporları yaparken kask kullanılmıyor. ötürüsıyla travmaya bağlı hasar riski daha yüksek oluyor” diye konuştu.

Hipofiz bezine dikkat

Travma açısından en hassas bölgelerin hipofiz bezinin alt kısımlarında yer alan hücreler olduğunu tabir eden Keleştemur, “Hipofiz bezi, beyin tabanında Sella Turcica (Türk Eğeri) ismi verilen kemik yapının ortasında bulunan, bezelye büyüklüğünde bir salgı bezidir. Başta büyüme hormonu olmak üzere bedenimizdeki çeşitli hormonların salgılanmalarını düzenleyen ve hayati değere sahip bir organdır. Yaşanabilecek travmalar açısından da en hassas bölge bu hücrelerin yer aldığı alandır” dedi.

Büyüme hormonu etkileniyor

“Kafaya alınacak darbeler, başta büyüme hormonu olmak üzere, hipofiz bezinin denetim ettiği biroldukca hormonu etkiliyor” diyen Keleştemur, şu tabirleri kullandı:

“Hormon eksikliğinin ortaya çıkmasında darbenin şiddeti ve maruz kalınan müddet tesirlidir. Büyüme hormonu eksikliği, erişkinlerde yağ kitlesinde artma, kas kitlesinde azalmaya niye olurak, beden kompozisyonunda değişikliğe niye olabiliyor. Çocuklarda ise büyüme hormonu eksikliğinin en değerli tesiri uzunluk kısalığıdır. Bunun yanı sıra öğrenme bozuklukları, muhakeme kabiliyetinde bozulmalar, fikir bozuklukları meydana gelebiliyor. Fakat bu sporları yaparken alınacak önemli tedbirlerle kalıcı hasar ve hormonal bozuklukların azaltılabileceği unutulmamalı. Kask kullanmayanlarda, kullananlara oranla yüzde 10-30 oranında hormon eksikliği daha fazla görüldüğünü biliyoruz.

Hormon eksikse kesinlikle tedavi edilmeli

Büyüme hormonu eksikliğinin yanında tiroid homon eksikliği, böbrek üstü bezinden salgılanan kortizol eksikliği de tespit edilirse baş travmasının kesinlikle araştırılması gerektiği ikazında da bulunan Keleştemur, hormon eksikliğinin kesinlikle yerine konması gerektiğini vurgulayarak, “Özellikle kortizol hormonu eksikliği ise epey daha önemli sonuçlara niye olabiliyor. Kan basıncında düşme, şeker düşmesi meydana gelebiliyor. Kortizol hormonunun eksik olması halinde kesinlikle telafi edilmesi gerekiyor. Büyüme hormonu eksikliğinin de tespit edilmesi çok kıymetli. Zira tedavi daha sonrasında, kişinin hayat kalitesi gözle görülür biçimde düzeliyor” diye konuştu. (DHA)
 
Üst