Bebeklere ve çocuklara masal kitapları okumak anne babalarla çocuklar içindeki bağları güçlendirmenin yanı sıra onları uykuya hazırlamak için de değerli.
Ayrıyeten konuşma ve lisan yeteneklerinin gelişmesinde de tesirli.
Konuşma ve lisan terapisti Janet Cooper’a, masal okurken nelere dikkat etmek gerektiğini sorduk.
Ne vakit okumaya başlamak lazım?
Yeni doğan bir bebeğe kitap okumak garip gelebilir ama Janet Cooper, “başlamak için erken” diye bir şeyin olmadığını, hatta masal okumak için bebeğin doğmasını beklemeye bile gerek olmadığını söylüyor:
“Bebekler hamileliğin 24. haftasından itibaren duyabilirler. Onlara kitap okumak yeterlidir.
“İlla çocuk kitabı okumanıza da gerek yok. Kıymetli olan, sesinizin ritmini tanımaya başlamaları.
“Masal okumaya başlamak için fazlaca erken, okumayı bırakmak için de fazlaca geç diyebileceğimiz bir vakit yoktur.”
vakit içindema her şeydir
Çocuğunuz birkaç günlük yahut artık uyumamak için koşarak sizden kaçacak yaşa gelmiş de olsa, masal okumak için gerçek vakti ve yeri bulmak değerli.
Cooper “Doğru anı seçin. Çok yorgun, ilgisiz yahut etkin olmak isteyen bir çocuğu o an zorlamayın” diyor ve ekliyor:
“Genellikle dinlenme gereksinimi duydukları vakit içinder güzeldir. Bu yüzden yatmadan evvel kitap okumak vakit içindema açısından harikadır. Lakin gün ortasında de birlikte vakit geçirmek ve dinlenmek istedikleri vakit içinderda bunu yapabilirsiniz.”
Kitap okurken dikkat dağıtacak şeylerden kurtulmak da kıymetli. Örneğin televizyon yahut dikkat dağıtıcı bir müzik açıksa, çocuğunuzun ilgisini çekmekte zorlanabilirsiniz.
Çocukların masalları dinlerken rahat hissetmesi de kıymetli.
Kitaplarınızda çocuklar için fotoğraflar bulunması da mümkün. Bu yüzden okurken onların da fotoğrafları bakılırsabileceği bir durumda oturmaya dikkat edin.
Masal okumayı yalnıza uyku öncesiyle sınırlandırmayın
yenidenın ehemmiyeti
Çocuğunuz 10 akşam üst üste tıpkı masal kitabını okumanızı istemesi sizin için sıkıcı olabilir lakin yenidenlar onların gelişmeninde tesirli.
“Söz dağarcıklarını geliştirip cümle yapılarını anlamaya başlıyorlar” diyen Janet Cooper, çocukların yenidenı niye sevdiğini şöyleki anlatıyor:
“Hikayenin nasıl devam edeceğini iddia etmeye başlamak onlara keyif veriyor. Çocuklar ebeveynleriyle eğlenmeye bayılır, o yüzden öyküyü artık yeterlice öğrenmeye başladıkları vakit kimi sözleri değiştirerek fark edip etmediklerine bakabilirsiniz.
“Bu dinleme yeteneklerini geliştirmek için faydalıdır.”
Cooper, bir öyküyü kaç sefer anlattığınızın kıssanın kendisinden daha değerli olduğunu söylüyor.
Dahası, bu kıssaları her vakit kitaplardan okumaya gerek de yok.
Bildiğiniz masalları çocuklara ezberinizden de okuyabilirsiniz.
Değerli olan, çocukların sizinle hoş vakit geçirmesi.
Eğlenceli kılın
Masal okurken çocukların eğlenmesini sağlamak için neler yapabilirsiniz?
Gülünç tonlamalar her vakit kural olmasa da kıssa anlatımınıza ritim katmak için fonksiyonel olabilir.
Janet Cooper “Herkes o denli sesler çıkarma konusunda raht hissetmeyebilir. Lakin ses tonunuzu ne kadar kalınlaştırıp inceltirseniz o kadar güzel olur” diyor ve ekliyor:
“Masaldaki karakterlerle birtakım ses tonlarını eşleştirebilirsiniz. Örneğin dev bir karakterin kelamlarını yüksek sesle okurken bir sincabın kelamlarını sesinizi incelterek okuyabilirsiniz.
“Hikayeyi monoton bir biçimde anlatırsanız çocuğun ilgisi kaybolabilir. Çok büyük bir performans ortaya koymanıza gerek yok, ses tonunuzu birazcık değiştirmek bile tesirli olur.
“Hikayenin bir kısmını fısıldayarak anlatmanız da fark yaratır zira çocuklar sesinizi alçalttığınızda sizi daha dikkatli dinleyebilirler.”
Çocukların dikkatini daha fazlaca çekmek, yeni sözleri öğrenmelerini de kolaylaştırabilir.
Masal okuyacak birden çok yetişkin var ise, herkes bir karakteri oynamayı deneyebilir
Etkileşim sağlayın
Çocuklarınızın öyküye katılmasına imkan tanıyın. bir epey çocuk kitabında uyaklı bir anlatım vardır ve çocuklar büyüdükçe daha sonraki kelimeyi kestirim edebilmeye başlarlar.
Çocuklarınızı öykü anlatımına dahil etmek onların lisan yeteneklerinin yanı sıra özgüvenlerini de geliştirir.
Çocukların masal boyunca sormak istediği bir hayli soru olur. Uyku vakitleri yaklaşmış olsa da onlara yanıt vermeye ve meraklı olma konusunda cesaretlendirmeye çalışın.
Ortada siz de onlara soru sorabilirsiniz. Ancak bunun bir sorgulama üzere olmamasına dikkat edin.
Janet Cooper, kitap seçiminin de değerli olduğunu söylüyor:
“Konuşma ve lisan terapistinin bakış açısıyla şunu söyleyebilirim: Kitabın lisanının çocuğun düzeyine uygun olduğundan emin olun.
“Seviyelerinin üstünde bir kitap ilgilerinin dağılmasına yol açabilir, elinizde öylesi bir kitap var ise cümleleri sıradanleştirmeye çalışın.
“Masalın ortasında ilgisini yitirirse, masalı bitirmek zorunda olmadığınızı hatırlayın.
“Önemli olan bir arada hoş vakit geçirmek ve çocuğun da buna taraf vermesini sağlayabilmek.
“İkinizin de ilgisini çeken bir kitap bulabilirseniz bu en düzgünü olur. Siz okurken eğlenmezseniz çocuk da muhtemelen eğlenmeyecektir.
“Siz ne kadar eğlenirseniz, çocuk da bu süreçten o kadar keyif alır.
“Burada kıymetli olan, öykü anlatımından fazlaca etkileşiminiz.”
Ayrıyeten konuşma ve lisan yeteneklerinin gelişmesinde de tesirli.
Konuşma ve lisan terapisti Janet Cooper’a, masal okurken nelere dikkat etmek gerektiğini sorduk.
Ne vakit okumaya başlamak lazım?
Yeni doğan bir bebeğe kitap okumak garip gelebilir ama Janet Cooper, “başlamak için erken” diye bir şeyin olmadığını, hatta masal okumak için bebeğin doğmasını beklemeye bile gerek olmadığını söylüyor:
“Bebekler hamileliğin 24. haftasından itibaren duyabilirler. Onlara kitap okumak yeterlidir.
“İlla çocuk kitabı okumanıza da gerek yok. Kıymetli olan, sesinizin ritmini tanımaya başlamaları.
“Masal okumaya başlamak için fazlaca erken, okumayı bırakmak için de fazlaca geç diyebileceğimiz bir vakit yoktur.”
vakit içindema her şeydir
Çocuğunuz birkaç günlük yahut artık uyumamak için koşarak sizden kaçacak yaşa gelmiş de olsa, masal okumak için gerçek vakti ve yeri bulmak değerli.
Cooper “Doğru anı seçin. Çok yorgun, ilgisiz yahut etkin olmak isteyen bir çocuğu o an zorlamayın” diyor ve ekliyor:
“Genellikle dinlenme gereksinimi duydukları vakit içinder güzeldir. Bu yüzden yatmadan evvel kitap okumak vakit içindema açısından harikadır. Lakin gün ortasında de birlikte vakit geçirmek ve dinlenmek istedikleri vakit içinderda bunu yapabilirsiniz.”
Kitap okurken dikkat dağıtacak şeylerden kurtulmak da kıymetli. Örneğin televizyon yahut dikkat dağıtıcı bir müzik açıksa, çocuğunuzun ilgisini çekmekte zorlanabilirsiniz.
Çocukların masalları dinlerken rahat hissetmesi de kıymetli.
Kitaplarınızda çocuklar için fotoğraflar bulunması da mümkün. Bu yüzden okurken onların da fotoğrafları bakılırsabileceği bir durumda oturmaya dikkat edin.
Masal okumayı yalnıza uyku öncesiyle sınırlandırmayın
yenidenın ehemmiyeti
Çocuğunuz 10 akşam üst üste tıpkı masal kitabını okumanızı istemesi sizin için sıkıcı olabilir lakin yenidenlar onların gelişmeninde tesirli.
“Söz dağarcıklarını geliştirip cümle yapılarını anlamaya başlıyorlar” diyen Janet Cooper, çocukların yenidenı niye sevdiğini şöyleki anlatıyor:
“Hikayenin nasıl devam edeceğini iddia etmeye başlamak onlara keyif veriyor. Çocuklar ebeveynleriyle eğlenmeye bayılır, o yüzden öyküyü artık yeterlice öğrenmeye başladıkları vakit kimi sözleri değiştirerek fark edip etmediklerine bakabilirsiniz.
“Bu dinleme yeteneklerini geliştirmek için faydalıdır.”
Cooper, bir öyküyü kaç sefer anlattığınızın kıssanın kendisinden daha değerli olduğunu söylüyor.
Dahası, bu kıssaları her vakit kitaplardan okumaya gerek de yok.
Bildiğiniz masalları çocuklara ezberinizden de okuyabilirsiniz.
Değerli olan, çocukların sizinle hoş vakit geçirmesi.
Eğlenceli kılın
Masal okurken çocukların eğlenmesini sağlamak için neler yapabilirsiniz?
Gülünç tonlamalar her vakit kural olmasa da kıssa anlatımınıza ritim katmak için fonksiyonel olabilir.
Janet Cooper “Herkes o denli sesler çıkarma konusunda raht hissetmeyebilir. Lakin ses tonunuzu ne kadar kalınlaştırıp inceltirseniz o kadar güzel olur” diyor ve ekliyor:
“Masaldaki karakterlerle birtakım ses tonlarını eşleştirebilirsiniz. Örneğin dev bir karakterin kelamlarını yüksek sesle okurken bir sincabın kelamlarını sesinizi incelterek okuyabilirsiniz.
“Hikayeyi monoton bir biçimde anlatırsanız çocuğun ilgisi kaybolabilir. Çok büyük bir performans ortaya koymanıza gerek yok, ses tonunuzu birazcık değiştirmek bile tesirli olur.
“Hikayenin bir kısmını fısıldayarak anlatmanız da fark yaratır zira çocuklar sesinizi alçalttığınızda sizi daha dikkatli dinleyebilirler.”
Çocukların dikkatini daha fazlaca çekmek, yeni sözleri öğrenmelerini de kolaylaştırabilir.
Masal okuyacak birden çok yetişkin var ise, herkes bir karakteri oynamayı deneyebilir
Etkileşim sağlayın
Çocuklarınızın öyküye katılmasına imkan tanıyın. bir epey çocuk kitabında uyaklı bir anlatım vardır ve çocuklar büyüdükçe daha sonraki kelimeyi kestirim edebilmeye başlarlar.
Çocuklarınızı öykü anlatımına dahil etmek onların lisan yeteneklerinin yanı sıra özgüvenlerini de geliştirir.
Çocukların masal boyunca sormak istediği bir hayli soru olur. Uyku vakitleri yaklaşmış olsa da onlara yanıt vermeye ve meraklı olma konusunda cesaretlendirmeye çalışın.
Ortada siz de onlara soru sorabilirsiniz. Ancak bunun bir sorgulama üzere olmamasına dikkat edin.
Janet Cooper, kitap seçiminin de değerli olduğunu söylüyor:
“Konuşma ve lisan terapistinin bakış açısıyla şunu söyleyebilirim: Kitabın lisanının çocuğun düzeyine uygun olduğundan emin olun.
“Seviyelerinin üstünde bir kitap ilgilerinin dağılmasına yol açabilir, elinizde öylesi bir kitap var ise cümleleri sıradanleştirmeye çalışın.
“Masalın ortasında ilgisini yitirirse, masalı bitirmek zorunda olmadığınızı hatırlayın.
“Önemli olan bir arada hoş vakit geçirmek ve çocuğun da buna taraf vermesini sağlayabilmek.
“İkinizin de ilgisini çeken bir kitap bulabilirseniz bu en düzgünü olur. Siz okurken eğlenmezseniz çocuk da muhtemelen eğlenmeyecektir.
“Siz ne kadar eğlenirseniz, çocuk da bu süreçten o kadar keyif alır.
“Burada kıymetli olan, öykü anlatımından fazlaca etkileşiminiz.”