İngiltere Başbakanı Johnson niye seçim vaadini çiğnemek zorunda kaldı, toplumsal güvenlik planı neden eleştiriliyor?

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Covid salgınını münasebet göstererek, vergileri artırmayacağı yolundaki seçim vaadini çiğnedi. Ülkede gerçek vergi seviyesi İkinci Dünya Savaşı daha sonrası en yüksek seviyeye çıkıyor.

Johnson’ın Ulusal Sıhhat Hizmeti ve toplumsal bakım gereksinimlerine gideceğini deklare ettiğı vergiler ve atılacağını deklare ettiğı adımlar; muhalefet, sıhhat çalışanları ve kimi uzman kuruluşlar tarafınca daha parlamentoda oylanmadan mali bakımdan yetersiz ve adaletsiz bulundu. Tedbirler, işçi zahmeti üzere biroldukca sorunu çözmediği için de tenkit konusu oldu.

Avam Kamarası bugün sıhhat ve toplumsal bakım bütçelerine 12 milyar sterlin ek fon sağlayacak planı oylayacak.

Plan, bütün fiyatlı çalışanlardan alınan toplumsal güvenlik primlerine yüzde 1,25 oranında artırım yapılmasını öngörüyor. Bu da, Başbakan Boris Johnson’ın Aralık 2019’da yapılan ve kazandığı son seçim öncesi yayımladığı manifestosunun ihlali manasına geliyor.

Başbakan Johnson, “Çok açık konuşacağım. Bu ek vergi bizim seçim manifestosundaki taahhüdümüzün çiğnenmesi manasına geliyor. Ancak manifestomuzda global bir pandemi de öngörülmemişti” dedi.

Johnson bunun Covid pandemisi üzere evvelinde kestirim edilemeyecek büyük bir yükü taşıyabilmek için yapılmış bir plan olduğunu bilhassa vurguluyor.

Getty Images Toplumsal bakım hizmetlerinden şu anda 1 milyonu aşkın yetişkin yararlanıyor

Tekliflerde öne çıkan noktalar neler?

Johnson önerdiği planla hem Ulusal Sıhhat Hizmetleri’nde Covid krizi yüzünden meydana gelen büyük sıkışıklığın giderileceğini tıpkı vakitte toplumsal bakım muhtaçlığı ortasında olup maddi durumu uygun olanlardan, bakımlarına katkı beklentisinin hafifçeletileceğini söylüyor.

Bunların maliyeti ise gelecek yılın Nisan ayından itibaren çalışanların toplumsal güvenlik primlerinin yüzde 1,25 yükseltilmesi ile karşılanacak.

Bu artış hükümetin verdiği sayılara nazaran yılda 30 bin sterlin kazanan bir çalışanan toplumsal sigorta primlerinde 255 sterlinlik, 50 bin sterlin geliri olanlar için ise 505 sterlinlik bir artış manasına geliyor.

Başbakan Johnson toplumsal güvenlik primindeki artışla oluşacak fonun büyük bir kısmının Ulusal Sıhhat Hizmetleri’nde Covid niçiniyle oluşan dev bekleme listelerinin eritilmesine gideceğini, hastane kapasitelerinin artırılması ile 9 milyon ek randevu, daha fazla tarama ve ameliyat imkanı yaratılacağını söylüyor.

Önümüzdeki 3 yıl ortasında toplanacak 12 milyar sterlinlik ek fonun 5,4 milyar sterlinin ise toplumsal bakım sistemine gideceği belirtildi.

Ayrıyeten plan bireylerin kendi bakım gereksinimlerine yapması istenen maddi katkı konusundaki kuralları da değiştiriyor.

Plana göre şahsi serveti 20 bin sterline kadar olan hasta ve yaşlılar, parasız bakım imkanından yararlanacak ve daha fazla birikimi olanlardan da ömür uzunluğu en çok 86 bin sterline kadar olan masraflara katılması istenecek. Bunun üstündeki gereksinimlerin maliyeti ise lokal idareler tarafınca karşılanacak.

Şu anda bakım muhtaçlığı olanların çabucak bütün varlıkları, masraflarının karşılanmasına gidiyor. Değişiklik bakım hizmeti alanların bir kısım varlıklarını ellerinde tutabilmeleri ve mirasçılarına devredebilmeleri manasına gelecek.

  • Covid-19: İngiltere’de aşı sertifikası uygulamasına bu ay sonunda başlanacak
  • İngiltere’de 12-15 yaş ortası çocuklara covid aşısı nasıl tartışılıyor?
  • Covid aşılarının tesiri azalıyor, koronavirüs olayları artıyor: Kaygılanmalı mıyız?
Tenkitler neler?

Ana muhalefetteki Emekçi Partisi’nin önderi Keir Starmer teklifleri, “koca bir açık yarayı bantla kapatmaya” benzetti. Starmer, toplanacak fonların Ulusal Sıhhat Hizmetleri ve bakım hizmetlerinin uzun yıllardır varolan sıkıntılarını çözmeye yetmeyeceğini vurguladı.

Başbakan Johnson ise muhalefeti alternatif bir plan getirememekle suçluyor ve “herhangi bir planın plansızlıktan uygun olduğunu” söylüyor.

Mali Araştırmalar Enstitüsü isimli niyet kuruluşunun lideri Paul Johnson bu planın, önümüzdeki senelerda Birleşik Krallık’ta vergilerin en üst düzebir daha çıkması manasına geldiğini, bunun iktidardaki Muhafazakar Parti’nin küçük devlet ve düşük vergi partisi olma geleneğinden ne kadar uzaklaştığını gösterdiğini söylüyor.

Hür piyasa iktisadını savunan Adam Smith Enstitüsü de planları “ahlaki çürümüşlük” diyerek kınadı. Enstitü, hükümetin “yoksul emekçilerden, milyoner mülk sahiplerini kurtarmasını istedi” görüşünde.

Adam Smith Enstitüsü’nün açıklamasında plan, “Pandemi ile esasen darbe yemiş olan bu ülkenin çalışan genç insanlarının yüzüne indirilen bir tokat” diye nitelendi.

Bu ortada toplumsal hizmet sunucuları ve hizmet sunan vakıflar da yaratılacak ek kaynakların, bu hizmete muhtaçlık duyan bir milyonu aşkın yetişkinin şartlarını düzgünleştirmeye yetmeyeceğini söylemiş olduler.

Getty Images

Engellilere bakım hizmeti sunan Sense isimli yardım vakfının lideri Richard Kramer, “Sosyal bakıma şu an yapılacak yatırım bizi mutlu eder ancak bunun vadedildiği üzere uzun vadeli ve sürdürülebilir bir finansman sağlayacağı konusunda itimat duymuyoruz” dedi.

Kramer ayrıyeten hükümetten, açıkanan ölçülerin, önümüzdeki üç yıldan daha sonra da toplumsal bakım bütçesine aktarılacağını garanti etmesini istedi.

Bakım hizmeti sunucularını temsil eden Birleşik Krallık Meskende Bakım Hizmetleri Birliği yaratılan fonları “ihtiyaca karşılık vermekten epeyce uzak” diye niteledi. Bakım çalışanlarının sendikası Unison da, planın bakım hizmeti alan kesimde büyük hayal kırıklığı yaratacağını bildirdi.

Bir diğer dert ise planda, kesimdeki kayda bedel işçi badiresinin nasıl giderileceği konusunda bir detayın bulunmaması.

Bağımsız Hizmetler Kümesi Lideri Mike Padgham, planın kesimin giderek artan işçi krizine tahlil getirmediğini söylemiş oldu.
 
Üst