Prof. Dr. Taşova: HIV sessiz seyrediyor, hamilelerin de taranması gerekir

sagliksal

Aktif Üye
Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Yeşim Taşova, anne sütünden de geçen Human Immunodeficiency Virus (HIV) olarak bilinen, ‘İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü’ne karşı hamilelerin de taranması gerektiğini belirtti. Taşova, “Doğurganlık yaşındaki bayanlarda risk olabilir. HIV 8-10 yıl ortasında tedavi edilmeyen şahıslarda sessiz seyrediyor. Hamilelerin taranması gerekiyor ki bebekler ve gelecek jenerasyonlar korunsun” dedi.

‘1 Aralık Dünya AIDS Günü’ kapsamında değerlendirmelerde bulunan ÇÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Yeşim Taşova, dünyada tesirini gösteren Covid-19 pandemisiyle bir arada AIDS ile yapılan gayretlerde ve olayların tespitinde gerileme olduğuna dikkat çekti. Taşova, Türkiye’de Sıhhat Bakanlığı bilgilerine göre pandemi öncesi yıllık 4 bin civarında olay tespit edilirken, bu sayının pandemi periyodu dahil 2020 ve 2021 senelerında yaklaşık 3 bin HIV müspet olaya düştüğünü kaydetti.

“Vakaların yüzde 50’si farkında değil”

Türkiye’de yapılan modelleme çalışmalarına göre, HIV müspet olan hadiselerin yüzde 50’sinin durumunun farkında olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Taşova, “Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran 2030’da bunu bitirmemiz gerekiyor. O niçinle 2025’te kimi maksatlara ulaşmalıyız. Bu gayeler kapsamında HIV olumluların yüzde 95’ini bilmeliyiz. Bizde bu sayı yüzde 50’lerde, geriye kalan yüzde 50’lik kısmı bilmiyoruz. Bu modelleme çalışmalarıyla varsayım ediliyor. Ülkemizde yapılan modelleme çalışmalarına göre HIV pozitif olgularımızın yüzde 50’si durumunun farkında değil. Bildiğimiz müspetlerin ise yüzde 95’ine tedavi vermeli ve virüs yükünü negatife döndürmeliyiz. Ayrıyeten bu bireylere karşı ayrımcılık yapılmaması, ayrımcılık noktasında yüzde 10’un altına inilmesi gerekiyor” diye konuştu.

HIV müspet olayların tespit edilmesinde tabiplerin dikkat etmesi gereken kimi uyarıcı ve yenidenlayan hastalıkların varlığına dikkat çeken Prof. Dr. Taşova şunları kaydetti:

“Çok sık tekrar eden zatürre, epey sık tekrar eden ve geçmeyen mantar enfeksiyonları üzere durumlarda tabibin dikkatli olması gerekiyor. En değerli avantajımız tespit edildiği vakit toplumsal teminatı olmasa bile devlet, yeşil kart üzerinden bu şahıslara tedavi imkanını veriyor ki bu mevzuda dünyada biroldukca ülkeden epey daha düzgün durumdayız. Son tedaviyi verebiliyoruz. Bu manada biz de yüzde 95 amacına yakınız ancak tespit etme noktasında çok düşük noktadayız.

“Anne sütüyle bebeğe geçebilir”

Önemli bir kilit kümede hamileler oluyor. Sahraaltı Afrika’da en çok bayanlar müspet ve emzirmeye de devam ettikleri için doğan bebekler de olumlu oluyor. Bizim için de doğurganlık yaşındaki bayanlarda bu bir risk olabilir. Zira AIDS yahut HIV 8-10 yıl ortasında hiç tedavi edilmeyen bireylerde sessiz seyrediyor. O niçinle eşleriyle bir arada hamilelerin de taranması gerekiyor ki bebekler ve gelecek kuşaklar korunsun. Anne tedavi aldığı vakit doğar doğmaz bebek de tedavi altına alınıyor. bu biçimdelikle bebeğe bir geçiş olmuyor. Bu durumda 30’dan fazla bebeğimiz var.

“İlk 72 saat önemli”

Mutlaka her insanın hayatlarında bir defa HIV testi yaptırması gerekiyor. Kuaförlerde manikür, pedikür yaptırırken aletlerin paklığına dikkat etmeli ya da şahıslar kendi aletlerini yanlarında götürmelidir. Dövme, piercing üzere uygulamalarda şahsa özel iğneler kullanılmalıdır. Şayet kuşkulu bir ilginiz varsa yahut HIV müspet olduğunu bildiğiniz bir kişinin kanı sağlam olmayan derinize, bir yaranıza temas ettiyse ya da gözünüze sıçradıysa 72 saat içerisinde bir sıhhat kuruluşuna gitmelisiniz. 1 ay muhafaza tedavisi alıyorsunuz ve HIV müspet olmuyorsunuz. O niçinle birinci 72 saat son derece önemli” (DHA)
 
Üst