sagliksal
Aktif Üye
İstanbul’da bir devlet hastanesinde hasta yakınlarının gebe bir hemşireyi darp etmesi ve hafta sonu iki hekimin rehin alınması üzere olayların akabinde sıhhat çalışanlarına şiddet konusu bir daha gündeme geldi. Sağlıkçılar şiddeti önlemeye yönelik başka bir yasa isterken, hukukçular uygulamadaki eksikliklere dikkat çekiyor.
Başakşehir Çam ve Sakura Devlet Hastanesi’nde dün gebe hemşire Gülhan D. hasta yakınlarının saldırısına uğrarken, dört saldırgan sözlerinin akabinde hür bırakıldı. Fakat kamuoyunda reaksiyonların artması üzerine saldırganlardan ikisi bugün tutuklandı.
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Üzüntümüzü telafi etmese de bu gelişmeyi topluluğumuz ve kamu vicdanı ismine memnuniyetle karşılıyoruz. Beklentimiz, sıhhat çalışanlarına yönelik bütün cürümlerin yıldırıcı ve hukukun gücünü tam olarak gösteren cezalarla cezalandırılması” dedi.
Pekala sıhhat çalışanlarına yönelik şiddet olayları niye önlenemiyor? Mevzuat mı yetersiz? Cezalar mı caydırıcı değil? Uygulamada mı eksiklikler var?
Sağlıkçılar farklı bir şiddet yasası talep ediyor
Bahsin taraflarına göre sıhhat çalışanlarına yönelik şiddet olaylarının tek bir niçini yok ve bir epey etken kelam konusu.
DW Türkçe’ye konuşan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Genel Sekreteri Vedat Bulut, şiddetin temelinde 15 yıldır uygulanan sıhhatte dönüşüm ve tıpkı vakitte ortaya çıkan artan iş yükünün yattığını söylüyor.
“Sağlıkta dönüşüm programı 15 yıl ortasında sıhhat alanını çalışılamaz hale getirdi ve sıhhat işçileri iş yoğunluğu açısından bir tükenmişlik içerisinde. Bir ‘kışkırtılmış tüketici’ anlayışı var insanlarda. Ancak halbuki sıhhat hizmeti alınır, satılır bir mal olarak görülmemelidir ve hastalar da müşteri olarak görülmemelidir.”
Pandemi devrinin başında sağlıkçıların balkonlarda alkışlandığı sırada, yani 2020 yılının Nisan ayında TBMM’de 3359 sayılı yasaya yapılan ekle sıhhat kurum ve kuruluşlarında vazife yapan işçiye karşı nazaranvleri sebebiyle işlenen cürümlerde cezalar yarı oranında artırılmış, mahpus cezalarının ertelenmemesi karara de getirilmişti.
Muhalefet partileri ve meslek kuruluşları bu düzenlemeleri genel olarak olumlu karşılamış fakat kâfi olmadığını da vurgulamıştı. Düzenlemenin kabulünün akabinde geçen vakitte ise şiddet olayları bitmedi.
TTB artık sıhhatte şiddet için farklı bir yasa ve daha caydırıcı cezalar istiyor. Bulut, bu olayların polisiye tedbirlerle ya da güvenlik önlemleriyle çözülebilecek bir mevzu olmadığını belirterek, kelamlarını şu biçimde sürdürüyor:
“Yeni bir yasanın çıkması ve kısa bir tutukluluk müddeti ile caydırıcı cezaların olması lazım. Kıyaslama açısından anlatayım; geçen gün bir savcımızın aracına bir taarruz oldu. Sanık bir otomobile hücum niçiniyle 25 yılla yargılanıyor. Ancak bir sıhhat çalışanına saldırdığınızda 2,5 yılla yargılanıyorsunuz. Ortadaki farkı anlamanız açısından bunu söylüyorum.”
Öz Sağlık-İş Sendikasının 2020’de yaptığı araştırmaya bakılırsa sıhhat çalışanlarının yüzde 67’si vazifesi esnasında en az bir sefer şiddete maruz kaldığını söylüyor.
Bu ortada TTB, artan şiddet olaylarının akabinde bugün Adalet Bakanlığı ile Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’na (HSK) birer yazı yazarak, sağlıkçılara şiddet olaylarını önlemeye yönelik düzenlemelerin ceza mevzuatında değil, 3359 sayılı Sıhhat Hizmetleri Temel Kanunu’nda yer verilmesinin yanlış olduğunu vurguladı.
Uygulamada eksiklikler ve yanlışlıklar var
Pekala alanda durum nasıl? Sıhhatte şiddet belgelerine bakan hukukçulara göre aslında mevzuat epeyce yetersiz değil fakat uygulamada eksiklikler ve yanlışlıklar var.
Sıhhat çalışanlarının şiddet olaylarına bakan Avukat Hazal Aktepe, maddelerin ve hukuk kurallarının mevcut haliyle bile uygulansa bir ölçüde caydırıcılık sağlanabileceğine dikkat çekerek, şöyleki konuşuyor:
“Biz alanda mevcut kararların bile yeterince uygulanmadığını görüyoruz. örneğin yasa bize ‘sağlıkta şiddet olduğunda bu bir tutuklama sebebi sayılır’ diyor. Lakin dün gördüğümüz üzere genelde özgür bırakmalar oluyor. Tutuklamanın fazlaca nadir başvurulan bir önlem olduğunu görüyoruz, ki tutuklama aslına bakarsan o denli de olmalı. Lakin sonuçta maddede bu söylenmesine karşın uygulamada tutuklamaya hiç başvurulmaması caydırıcılığı etkiliyor.”
Bu ortada araştırmalara nazaran şiddet nazarann sıhhat çalışanlarının yüzde 84’ü daima tasa, endişe ve tetikte olma durumu ortasında yaşıyor. Hastaneler kâfi güvenlik tedbirleri alamazken, kolluk kuvvetlerinin yanlış uygulamaları da şiddete uğrayan sağlıkçıların endişelerini körükleyebiliyor.
Aktepe, kolluğun berbat uygulamaları örneği olarak söz alınması olaylarını gösteriyor. 3359 sayılı kanuna eklenen hususta ‘sağlık çalışanına şiddet olayı yaşandığında sıhhat çalışanının tabiri bulunduğu sıhhat kuruluşunda alınabilir’ kararı olmasına karşın, bunun birden fazla vakit uygulanmadığını belirtiyor. Şiddete uğrayan kişinin karakola gelmesinin beklendiğini lakin karakola geldiğinde orada kendisine şiddet uygulayan bireylerle bir daha karşı karşıya geldiğini söyleyen Aktepe, birden fazla sağlıkçının bu müsabakayı yaşamamak için şikayetçi olmak istemediğini belirtiyor.
Kolluğun sağlıkçıları huzursuz eden bir öteki uygulaması da söze ikamet adreslerinin yazılması olabiliyor. Aktepe’nin verdiği bilgiye nazaran, Adalet Bakanlığı’na yapılan müracaat ile bu düzenleme değiştirildi ve söze sağlıkçıyı korumak için ikamet değil iş adresi yazılabiliyor. Lakin kolluğun bunu birçok vakit uygulamadığı belirtiliyor.
Sıhhat çalışanlarına yönelik şiddetin artması ve makus çalışma koşulları, son devirde epeyce sayıda sıhhat çalışanının yurt dışına gitmesine niye oluyor. 2021 yılında toplam 1405 doktor yurtdışına çıkmak için başvurdu.
Gülsen Solaker
© Deutsche Welle Türkçe
Başakşehir Çam ve Sakura Devlet Hastanesi’nde dün gebe hemşire Gülhan D. hasta yakınlarının saldırısına uğrarken, dört saldırgan sözlerinin akabinde hür bırakıldı. Fakat kamuoyunda reaksiyonların artması üzerine saldırganlardan ikisi bugün tutuklandı.
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Üzüntümüzü telafi etmese de bu gelişmeyi topluluğumuz ve kamu vicdanı ismine memnuniyetle karşılıyoruz. Beklentimiz, sıhhat çalışanlarına yönelik bütün cürümlerin yıldırıcı ve hukukun gücünü tam olarak gösteren cezalarla cezalandırılması” dedi.
Pekala sıhhat çalışanlarına yönelik şiddet olayları niye önlenemiyor? Mevzuat mı yetersiz? Cezalar mı caydırıcı değil? Uygulamada mı eksiklikler var?
Sağlıkçılar farklı bir şiddet yasası talep ediyor
Bahsin taraflarına göre sıhhat çalışanlarına yönelik şiddet olaylarının tek bir niçini yok ve bir epey etken kelam konusu.
DW Türkçe’ye konuşan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Genel Sekreteri Vedat Bulut, şiddetin temelinde 15 yıldır uygulanan sıhhatte dönüşüm ve tıpkı vakitte ortaya çıkan artan iş yükünün yattığını söylüyor.
“Sağlıkta dönüşüm programı 15 yıl ortasında sıhhat alanını çalışılamaz hale getirdi ve sıhhat işçileri iş yoğunluğu açısından bir tükenmişlik içerisinde. Bir ‘kışkırtılmış tüketici’ anlayışı var insanlarda. Ancak halbuki sıhhat hizmeti alınır, satılır bir mal olarak görülmemelidir ve hastalar da müşteri olarak görülmemelidir.”
Pandemi devrinin başında sağlıkçıların balkonlarda alkışlandığı sırada, yani 2020 yılının Nisan ayında TBMM’de 3359 sayılı yasaya yapılan ekle sıhhat kurum ve kuruluşlarında vazife yapan işçiye karşı nazaranvleri sebebiyle işlenen cürümlerde cezalar yarı oranında artırılmış, mahpus cezalarının ertelenmemesi karara de getirilmişti.
Muhalefet partileri ve meslek kuruluşları bu düzenlemeleri genel olarak olumlu karşılamış fakat kâfi olmadığını da vurgulamıştı. Düzenlemenin kabulünün akabinde geçen vakitte ise şiddet olayları bitmedi.
TTB artık sıhhatte şiddet için farklı bir yasa ve daha caydırıcı cezalar istiyor. Bulut, bu olayların polisiye tedbirlerle ya da güvenlik önlemleriyle çözülebilecek bir mevzu olmadığını belirterek, kelamlarını şu biçimde sürdürüyor:
“Yeni bir yasanın çıkması ve kısa bir tutukluluk müddeti ile caydırıcı cezaların olması lazım. Kıyaslama açısından anlatayım; geçen gün bir savcımızın aracına bir taarruz oldu. Sanık bir otomobile hücum niçiniyle 25 yılla yargılanıyor. Ancak bir sıhhat çalışanına saldırdığınızda 2,5 yılla yargılanıyorsunuz. Ortadaki farkı anlamanız açısından bunu söylüyorum.”
Öz Sağlık-İş Sendikasının 2020’de yaptığı araştırmaya bakılırsa sıhhat çalışanlarının yüzde 67’si vazifesi esnasında en az bir sefer şiddete maruz kaldığını söylüyor.
Bu ortada TTB, artan şiddet olaylarının akabinde bugün Adalet Bakanlığı ile Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’na (HSK) birer yazı yazarak, sağlıkçılara şiddet olaylarını önlemeye yönelik düzenlemelerin ceza mevzuatında değil, 3359 sayılı Sıhhat Hizmetleri Temel Kanunu’nda yer verilmesinin yanlış olduğunu vurguladı.
Uygulamada eksiklikler ve yanlışlıklar var
Pekala alanda durum nasıl? Sıhhatte şiddet belgelerine bakan hukukçulara göre aslında mevzuat epeyce yetersiz değil fakat uygulamada eksiklikler ve yanlışlıklar var.
Sıhhat çalışanlarının şiddet olaylarına bakan Avukat Hazal Aktepe, maddelerin ve hukuk kurallarının mevcut haliyle bile uygulansa bir ölçüde caydırıcılık sağlanabileceğine dikkat çekerek, şöyleki konuşuyor:
“Biz alanda mevcut kararların bile yeterince uygulanmadığını görüyoruz. örneğin yasa bize ‘sağlıkta şiddet olduğunda bu bir tutuklama sebebi sayılır’ diyor. Lakin dün gördüğümüz üzere genelde özgür bırakmalar oluyor. Tutuklamanın fazlaca nadir başvurulan bir önlem olduğunu görüyoruz, ki tutuklama aslına bakarsan o denli de olmalı. Lakin sonuçta maddede bu söylenmesine karşın uygulamada tutuklamaya hiç başvurulmaması caydırıcılığı etkiliyor.”
Bu ortada araştırmalara nazaran şiddet nazarann sıhhat çalışanlarının yüzde 84’ü daima tasa, endişe ve tetikte olma durumu ortasında yaşıyor. Hastaneler kâfi güvenlik tedbirleri alamazken, kolluk kuvvetlerinin yanlış uygulamaları da şiddete uğrayan sağlıkçıların endişelerini körükleyebiliyor.
Aktepe, kolluğun berbat uygulamaları örneği olarak söz alınması olaylarını gösteriyor. 3359 sayılı kanuna eklenen hususta ‘sağlık çalışanına şiddet olayı yaşandığında sıhhat çalışanının tabiri bulunduğu sıhhat kuruluşunda alınabilir’ kararı olmasına karşın, bunun birden fazla vakit uygulanmadığını belirtiyor. Şiddete uğrayan kişinin karakola gelmesinin beklendiğini lakin karakola geldiğinde orada kendisine şiddet uygulayan bireylerle bir daha karşı karşıya geldiğini söyleyen Aktepe, birden fazla sağlıkçının bu müsabakayı yaşamamak için şikayetçi olmak istemediğini belirtiyor.
Kolluğun sağlıkçıları huzursuz eden bir öteki uygulaması da söze ikamet adreslerinin yazılması olabiliyor. Aktepe’nin verdiği bilgiye nazaran, Adalet Bakanlığı’na yapılan müracaat ile bu düzenleme değiştirildi ve söze sağlıkçıyı korumak için ikamet değil iş adresi yazılabiliyor. Lakin kolluğun bunu birçok vakit uygulamadığı belirtiliyor.
Sıhhat çalışanlarına yönelik şiddetin artması ve makus çalışma koşulları, son devirde epeyce sayıda sıhhat çalışanının yurt dışına gitmesine niye oluyor. 2021 yılında toplam 1405 doktor yurtdışına çıkmak için başvurdu.
Gülsen Solaker
© Deutsche Welle Türkçe