Uygurlara yönelik insan hakları ihlallerine karşın Çin Şincan’ı tatil cenneti üzere pazarlıyor

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
Pekin’deki Kış Olimpiyatları yaklaşırken Çin, Uygur azınlığın yaşadığı Şincan bölgesini bir kış sporları merkezi olarak pazarlamaya çalışıyor. Çin’in batılı ülkeler tarafınca Uygurlara soykırım uygulamakla suçlanması, bölgenin ekonomik potansiyelinden yararlanmak isteyen yabancı şirketleri caydırmıyor.

Çin’deki Kış Olimpiyatları’nın tesiri, Pekin’in epeyce ötelerine ulaştı.

Toplumsal medyada tesirli bir isim olan Yao’yu manzaralı olarak aradığımda gün batımında karla kaplı bir dağdan aşağı kaymak üzereydi. Hoş, karla kaplı yokuşlar, Kış Olimpiyatları başlayınca sık sık karşımıza çıkacak olan bir Çin manzarası.

Lakin Yao, Olimpiyatlar’a mesken sahipliği yapacak olan Pekin’de değil, Çin’deki en hoş karlara ve en hoş iklime sahip olduğu söylenen Şincan bölgesinde.

Olimpiyatlar yaklaşırken, hükümetin Şincan’ı kar sporu merkezi yapma uğraşları da arttı.

Resmi medya, çatıları karla kaplı ahşap kulübeler önünden geçen atlı kızakların ve kayakçıların fotoğraflarından geçilmiyor. Neredeyse Olimpiyat oyunlarının bir kesimi üzere tüm bunlar.

Şincan’da bir Uygur ailesi

Yao, Çin’in Kış Olimpiyatları’nın yarattığı ilgiyi kullanarak Şincan üzere bölgeleri turizm merkezi haline getirmek için yürüttüğü kampanyanın küçük bir kesimi.

Çin Devlet Lideri Şi Jinping, 300 milyon Çinlinin kayak yapmasını sağlamak için şahsen davette bulundu.

Fakat bu davete cevap verenler yalnızca toplumsal medya fenomenleri değil.

Biroldukca yabancı şirket de Olimpiyat oyunlarını izlemesi beklenen ekonomik canlanmadan hisse kapmak için sıraya girdi.

Snowboard, kar kayağı, şirketi Burton bunlardan biri.

Şirketlerin önündeki iki seçenek

Şirketin Çin’deki yan kuruluşunun işvereni Craig Smith, BBC’ye yaptığı açıklamada, insan hakları ihlali tezlerine karşın, bölgede iş yapmaya devam etmek istediklerini söylemiş oldu.

İnsan hakları kümeleri, Çin’in bir milyondan fazla Uygur’u “eğitim kampı” olarak nitelediği yerlerde zorla alıkoyduğunu, yüz binlercesini de mahpus cezalarına çarptırdığını söylüyorlar.

BBC, Çin’in başlangıçta varlığını inkar ettiği büyük ölçekli kamplarda, Uygurların toplu biçimde beyin yıkamaya maruz kalması ve hapsedilmesi ile ilgili biroldukca haber yaptı.

  • Bağımsız Uygur Mahkemesi’ne bakılırsa Çin, ‘Uygurlara soykırım yapıyor’
  • Milletlerarası Af Örgütü: Çin, Sincan’da insanlığa karşı kabahat işliyor
  • Batı Şincan’da Çin’in milyonlarca Uygur Türkünü zorla tuttuğu sav edilen kamplar maddeleşti
Lakin Burton üzere şirketler için Çin’e açılmak kıymetli.

Çin’in 2025 yılına kadar dünyanın en büyük kar sporları pazarı haline gelmesi bekleniyor. Birçok yurt ortasından olmak üzere, kar turizmi için Çin’de yılda 55 milyon kişinin seyahat edeceği iddiası yapılıyor. Çin’in beraberinde, bilhassa de yeni bir şey denemek isteyen maceraseverler için, dünya çapında bir cazibe merkezi olması bekleniyor.

Burton, bu niçinle Çin’deki varlığını gelecek birkaç yıl ortasında üç katına çıkarmayı umuyor. Şimdiden Şincan bölgesinin kuzeyindeki Altay’da bir mağazası var. Fakat Craig Smith bana işin ikinci sırada olduğunu, kendileri için evvel snowboard yapanların geldiğini söylemiş oldu.

Pekala şirketin bu planları Şincan’dan alınan haberlerle bağdaşıyor mu?

Smith, önlerinde iki tercih olduğunu söylüyor.

“Ya Şincan’dan ayrılıp, orada bir şey yapmayacağız, ya da Şincan’da olanları daha düzgün anlamaya çalışacağız” diyor.

Smith, Batılı ülkelerin Uygurlara yapılan azap, insanlık dışı ve aşağılayıcı muamelelerle ilgili suçlamaları hakkında, “Biraz olabilir, lakin bilmiyorum. Ben siyasetçi değilim. Bunun rastgele bir tarafını hiç incelemedim” dedi.

Bölgedeki insan hakları ihlalleri ile ilgili haberleri okuduğunu söyleyen Smith, bir daha de kendini bunlardan başka tuttuğunu, zira durumu değiştiremeyeceğini söylüyor.

halbuki Beyaz Saray, Amerikan şirketlerine Çin’deki “insan hakları ihlallerine ve soykırıma” karşı çıkma davetinde bulundu.

Beyaz Saray sözcüsü Jen Psaki, “kamu bölümü ve özel bölüm de dahil olmak üzere, milletlerarası topluluk Şincan’da olanları görmezden gelemez” dedi.

Şincan’daki eğitim kamplarından birinde ders alanlar

Çin piyasasının dayanılmaz cazipliği

Lakin Burton, Şincan ve Çin pazarını cazip bulan yabancı şirketlerden yalnızca biri.

Volkswagen da Çin’de fabrika kuran birinci büyük yabancı araba şirketiydi. Şincan’da da bir tesisi var.

Volkswagen Genel Müdürü Herbert Diess, 2019’da BBC’ye verdiği demeçte Şincan’da Uygurların mahpusa atıldığından haberi olmadığını söylemişti.

İnsan hakları ihllalleri ile ilgili suçlamalar için de “ben onları yargılayamam” demişti.

Elektrikli araba üreticisi Tesla, yılbaşı günü Şincan’da araba galerisi açtığı için merkezi ABD’de bulunan bir Müslüman kümenin yansısına maksat oldu.

Bilgisayar çipi üreten Intel firması ise daha evvel tedarikçilerine Şincan’dan materyal almamaları talimatı verdiği için bu yılın başında Pekin’den özür diledi.

Spora siyaset karıştırma suçlaması

Çin Devlet Lideri Şi Jinping, kendisini eleştirenleri Kış Olimpiyatları’na siyaset karıştırmakla suçluyor.

Çinli önderler Olimpiyat oyunlarının siyaset üstü olması gerektiğini söylüyor.

Bu tabir, son derece cazip bir pazar olarak gördükleri Çin’deki operasyonlarını genişletmeye yahut bu piyasaya girmeye çalışan kimi şirketlerin de durumun nasıl görülmesini istediklerini yansıtıyor.
 
Üst