Amniyosentez

sagliksal

Aktif Üye
Amniyosentez, bebeğin anne karnının ortasında yüzdüğü amniyon sıvısından örnek alınarak bu sıvının laboratuvar ortamında incelenmesi sürecidir. Amniyon sıvısı incelenerek bebeğin kromozomları ve genleri konusunda net bilgi sahibi olunur. Amniyosentez, Perinatoloji (Riskli Gebelik Yan Kısım Uzmanı tarafınca gerek görülmesi ve tavsiye edilmesi durumunda, anne ve baba adaylarının karar, istek ve onaylarına bağlı olarak uygulanır.

Doğum öncesi teşhis ve tarama testleri çabucak tüm anne adaylarına önerilmektedir. Amniyosentez ise Perinatoloji (Riskli Gebelik) Uzmanı tarafınca ekseriyetle bebekte bir kromozom bozukluğu ihtimali olabileceği düşünüldüğü vakit önerilmekte ve lakin bu bahiste özel eğitim almış olan Perinatoloji (Riskli Gebelik) Uzmanı tarafınca yapılmalıdır. Tarama testleri ve ultrason müşahedeleri bayan doğum hekiminize bir genetik anomali yahut bir hastalık ihtimali konusunda öngörü vermektedir. Hekiminiz da bu bilgilere göre size amniyosentez önerebilir. Amniyosentez yaptırma sonucu ise büsbütün anne ve baba adayları tarafınca verilmektedir.

Anne karnında bebeğin içerisinde bulunduğu sıvı olan amniyon sıvısından örnek alınması ile gerçekleştirilen amniyosentez ile kromozom bozukluğu, genetik hastalık yahut enfeksiyon üzere durumlar teşhis edilebilir. Kısa süren ve düşük risk taşıyan bu süreç, anne ve bebek için tehdit olabilecek sıhhat problemlerinin kesin teşhisine imkan tanıması maksadıyla tabip tarafınca gerekli görülmesi halinde gebelere uygulanmalıdır.

Amniyosentez testi nedir sorusuna kısa bir cevap olarak, gebe bayanlarda bebeğin içerisinde yüzdüğü sıvı olan amniyon sıvısından örnek alınması süreci olduğu belirtilebilir. Amniyon sıvısının içerisinde bebeğin hücreleri yer alır. Bu niçinle bu sıvıdan alınan mesela laboratuvar şartlarında incelenmesiyle birlikte bir epey hastalık teşhis edilebilir. Testin en sık yapılma sebebi kromozom bozukluğu kuşkusu olsa da, genetik kökenli birfazlaca hastalığın ve enfeksiyonların amniyosentez yoluyla teşhis edilebilmesi mümkündür.

Amniyosentez Nasıl Yapılır?

Amniyosentez, karından rahim içine ince bir iğne batırılıp amniyon sıvısından örnek alınmasıyla gerçekleşir. Uygulanması sırasında anne adayı sırt üstü uzanır ve Perinatoloji (Riskli Gebelik) Uzmanı ultrason ile bebeğin ve plasentanın konumunu tespit eder. Amniyon sıvısı alabilmek için hekim, bebek ve plasentanın pozisyonuna bakılırsa uygun bölgeyi belirler. Seçilen bölgeyi antiseptik ile temizler ve iğne ile amniyon sıvısına ulaşır.

Uygulama sırasında anne adayının hareketsiz yatması gerekmektedir. Amniyosentez uygulaması kısa süren bir süreç olduğu ve ağrılı bir süreç olmadığı için lokal anesteziye gereksinim duyulmadan gerçekleştirilir.

Perinatoloji (Riskli Gebelik) Uzmanı, amniyon sıvısından 15-20 ml kadar örnek almak için sıvıyı şırıngaya çeker ve iğneyi çıkartarak süreci tamamlar. Süreç tamamlandıktan daha sonra bebek ultrason ile tekrar denetim edilir.

Amniyosentez Süreci Öncesinde Bir Hazırlık Yapmak Gerekir mi?

İşlem öncesinde rastgele bir ön hazırlık yapmanıza gerek yoktur. Hekiminiz süreç öncesinde su içmenizi isterse bunun bilgisini size verecektir. Gebeliğin 20. Haftasından evvel yapılan amniyosentez uygulamalarında hekimler mesanenin dolu olmasını ve uygulamadan evvel bol bol su içmenizi tavsiye edebilir. Gebeliğin 20. Haftasından daha sonra gerçekleştirilen uygulamalarda ise tam bilakis mesanenin boş olması önerilebilmektedir.

Amniyosentez Uygulaması daha sonrasında Ne Yapılması Gerekir?

Amniyosentez sürecinden daha sonra yatak istirahati gerekmez lakin anne adayının birkaç gün ağır fizikî aktivitelerden kaçınması önerilmektedir. Bu müddette antrenman yapılmamalı ve cinsel bağlantıya girilmemeli, 15 dakikadan uzun müddet ayakta durulmamalıdır.

Amniyosentez uygulaması daha sonrasında aşağıdaki durumların görülmesi durumunda çabucak hekiminize bilgi vermeniz gerekir;

37.5 derecenin üstündeki ateş
Vajinal kanama
Amniyosentez sıvısının akması
Makus kokulu akıntı
Devam eden kramplar
İğnenin girdiği bölgede kızarıklık yahut enfeksiyon
Bebeğin hareketsizleşmesi yahut bebeğin hareketlerinde değişiklik

Amniyosentez Hekimler tarafınca Hangi Durumlarda Önerilir?

İleri Anne Yaşı


Anne adayının yaşının 35 üzerinde olması durumunda ekseriyetle tabipler tarafınca önerilir. Amniyosentez önerilmesinde en epey bakılan kriter anne adayının yaşıdır. Down sendromu ve birtakım genetik hastalıkların görülmesi annenin yaşı ile paralellik gösterdiği için yaşı yüksek olan anne adaylarında risk görülmektedir.

Önceki Gebeliklerin Durumu

Anne adayının evvelki gebelikleri genetik bir sorun sebebi ile sonlandırılmışsa hekim amniyosentez önermektedir.

Ailenin Genetik Geçmişi

Anne adayının, babanın yahut yakın akrabalarının bir genetik hastalığı var ise amniyosentez önerilir. Hem annenin hem babanın yakın akrabalarında genetik bir hastalık var ise bunlar genler transferi ötürüsı ile hem anniçin hem babadan taşınarak bir ortaya gelirse bebekte genetik bir hastalık oluşturabilirler. Bu ihtimali elemek için ailelerinde genetik hastalıklar olan anne babalara amniyosentez önerilmektedir.

Ailesinde tek gen hastalığı bulunan bireylerde bu hastalığın bebekte olup olmadığının incelenmesi sağlanır. Bu hastalığın önce biliniyor olması gerekmektedir yalnızca bu tek geni araştırmaya yönelik olarak inceleme yapılır, bu biçimde bir incelemede tüm genlerin incelenmesi kelam konusu olmaz.

Anne Babada Kan Uyuşmazlığı

Anne ve babada kan uyuşmazlığı var ise ve Rh hastalığı gelişmişse Rh hastalığının derecesini belirlemek için amniyosentez önerilir.

Amniyosentez Ne Vakit Yapılır?

Amniyosentez gebeliğin ikinci trimester’ında uygulanan bir test olup, en erken olarak hamileliğin 16. haftasında yapılır. Çoklukla amniyosentez uygulamaları 16 ila 22. gebelik haftaları içinde gerçekleştirilmektedir.

16. haftadan evvel genetik test yapılması gerektiğinde bir öbür test olan CVS yani koryon villüs örneklemesi testi yapılması önerilmektedir.

Amniyosentez İle Hangi Hastalıklar Tespit Edilemez?

Amniyosentez ile bebeğin genetik yapısı net olarak ortaya çıkmakla birlikte birtakım rahatsızlıklar (Doğumsal kalp hastalıkları, otizm, yarık dudak ve damak üzere yapısal anomaliler) tespit edilememektedir.

Amniyosentez sonuçları Ne Kadar Müddette Alınır?

Amniyosentez sıvısı alındıktan daha sonra amniyon sıvısı tahlil için genetik laboratuvarına gönderilir. Amniyosentez sonuçları iki kademeli olarak incelenir. Birinci basamak olan, floresan teknik ismi verilen FISH metodu yahut QF-PCR testi ile sonuçlar 2-3 gün içerisinde alınmaktadır. FISH ve QF-PCR testleri muhakkak kromozomlara dair sonuç ve ön bilgi vermektedir. Tam kromozom tahlili için ise hücre kültürlerinin kararınun beklenmesi gerekmektedir. Bu da 1 ila 3 hafta sürebilmektedir.

Amniyosentez sonuçlarının Muvaffakiyet ve Güvenilirlik Oranı Nedir?

Amniyosentez sonuçlarının mutlaklığı %99 oranında sağlamdır. %1 üzere bir oranla amniyosentez uygulaması sonuç vermeyebilmektedir. Amniyosentez sonuçları Perinatoloji (Riskli Gebelik) Uzmanı tarafınca incelenerek paylaşılacaktır.

Amniyosentez kararı Nasıl Kıymetlendirilir?

Amniyosentez sonuçları sıklıkla negatif çıkmaktadır. Test kararınun olumlu olması, bir hastalık tespit edilmesi durumunda hekiminiz sizinle seçeneklerinizi paylaşacak ve tahminen sizi bir genetik uzmanına yönlendirecektir.

Amniyosentezin Riskleri Nedir?

Düşük Riski

Gebeliğin 16 ila 22. haftaları içinde yapılan amniyosentez uygulamalarında 1/300 ila 1/500 oranında düşük riski bulunmaktadır. Bu oranlar Perinatoloji (Riskli Gebelik) Uzmanlarının bilgileridir. Bu niçinle amniyosentez uygulamasını Perinatoloji (Riskli Gebelik) Uzmanının icra edeceğinden emin olduktan daha sonra bu süreci yaptırmanız değerli olacaktır.

16. haftadan yapılan amniyosentez uygulamaları için ise düşük riski ise 4-5/100 oranına ulaştığından, bu haftadan evvel uygulanması önerilmemektedir.

Bebeğe İğne Batması

Amniyosentez uygulaması sırasında kimi vakit bebeğin kolu ya da bacağı hareket ettiğinde bebeğe iğne batması kelam konusu olabilir. Ender yaşanan ve önemli faydalanmalara niye olmayan bir durumdur.

Kramp, Kanama ve Akıntılar

Anne adayında kramp, vajinal kanamalar ve amniyon sıvısının akması durumu görülebilir. Amniyon sıvısının akması epey az görülen bir durum olup, yırtık bizatihi güzelleşebilir yahut enfeksiyon oluşması durumunda düşükle sonuçlanabilir. Kanamaların görünme oranı %2-3 düzeyinde olup tedavi gereksinimi olmadan kendi kendine geçmektedir.

Enfeksiyon Riski

Amniyosentez uygulamasından daha sonra uterus enfeksiyonu görülmesi epeyce ender karşılaşılan bir durumdur. Görülme oranı 1/1000’dir. Enfeksiyon riskinin oluşmaması için operasyonun steril koşullarda yapılması değerlidir.

Uygulamanın Başarısız Olması Riski

Uygulama başladıktan daha sonra uygun giriş bulunamaması yahut amniyon zarının rahim duvarından ayrılmış olması ötürüsıyla süreç tamamlanamayabilir. bu biçimde bir durumda uygulamanın birkaç gün içerisinde yineı kelam konusu olabilir.

Uygulamanın yenidenlanması İhtiyacı

Alınan amniyon sıvısının yetersiz olması yahut kanlı olması durumunda uygulamanın yinelanması gerekebilir. Bir uygulamadan birden epeyce deneme yapılması riskleri artıracağından uygun görülmemektedir. Uygulamanın çabucak sonrasında yinelanması daha uygun bulunmaktadır.

Anne adaylarının, hekimler tarafınca, niye amniyosenteze muhtaçlık duyulduğu, içeriği, elde edilmesi beklenen sonuçlar ile amniyosentez uygulanmasının yahut uygulanmamasının riskleri ve doğuracağı sıkıntılar konusunda bilgilendirilmesi fazlaca kıymetlidir. Anne adayları kulaktan dolma bilgilerle amniyosenteze reaksiyon gösterebilmektedir. Şayet ailede genetik bir rahatsızlık var ise yahut bebekte de genetik bir rahatsızlık olabileceğinden kuşku ediliyorsa, bu durum aileye net biçimde açıklanmalı, bebekte genetik bir hastalık olup olmadığının tespit edilebilmesi için amniyosentez gereksinimi ailelere izah edilmelidir.

Amniyosentez kararında genetik bir rahatsızlık tespit edilmesi durumunda da nasıl bir müddetç izlenebileceği, alternatiflerin neler olduğu ailelere net biçimde izah edilmelidir. Ailelerin karşılaşabilecekleri sonuçlara hazırlıklı olmaları bu etapta onlara fazlaca büyük yarar sağlayacaktır.

Amniyosentez gebelikte potansiyel riskleri elemek yahut doğrulayarak anne ve baba adaylarını aydınlatmak için kullanılmaktadır. Amniyosentez neticelerina göre gebeliği sonlandırmak yahut doğuma devam etmek büsbütün ailenin vereceği bir karardır. Amniyosenteze başlamak için de anne ve babanın istek ve onayı alınır
 
Üst