ABD Donanması, Güney Çin Denizi’nin tabanındaki bir F-35C savaş uçağı enkazına Çin’dilk evvel ulaşabilmek için vakit içinde yarışıyor.
100 milyon dolarlık uçak Pazartesi günü USS Carl Vinson uçak gemisinden kalkarken düşmüştü.
Bu ,ABD Donanması’nın en yeni ve zımnî ekipmanlarla donanmış uçağı.
Savaş uçağının enkazı milletlerarası sularda olduğu için, başka ülkelerin de enkazı çıkarması mümkün.
Bölgeye birinci ulaşan ülke, en kıymetli ve son teknolojiyle donatılmış bu uçağın sırlarına hakim olabilir.
Uçak Pazartesi günü bir tatbikat sırasında, uçak gemisinin güvertesine çarparak suya düşmüş ve kazada yedi kişi yaralanmıştı.
ABD Donanması uçağın düştüğü yeri yahut uçağı çıkarmanın ne kadar sürebileceğine dair ayrıntıları paylaşmıyor.
2016’da memleketler arası bir mahkemenin aksi taraftaki sonucuna karşın Güney Çin Denizi’nin neredeyse tamamında hak argüman eden ve bunu öbür ülkelere de dayatmak için son senelerda daha faal bir siyaset izleyen Çin, uçağı herkestilk evvel çıkarmak isteyebilir.
Ulusal güvenlik uzmanları Çin ordusunun enkazı çıkarmakla ilgilenebileceğini söylüyor.
Bölgeye en yakın ABD enkaz çıkarma gemisi ise 10 gün uzaklıkta.
Savunma uzmanı Abi Austen, bunun hayli geç olacağını belirtiyor. Uçağın kara kutusunun pili bu biçimdea kadar biteceği için enkazın yerini tespit etmek daha da güç olacak:
“ABD’nin bu enkazı geri alması hayati ehemmiyete sahip. F-35 uçan bir bilgisayar üzere. ABD Hava Kuvvetleri’nin başka sistemlerine de bağlanıyor.
“Çin’in çabucak hemen bu biçimde bir teknolojisi yok, bu yüzden enkaza erişmeleri bir teknolojik atılım yapmalarını sağlayabilir.
“F-35’in irtibat teknolojilerini çözebilirlerse, uçak gemilerine karşı büyük bir avantajları olur.”
F–35C’ler niye özel?
Ağ ilişkili vazife sistemleri, uçakların uçuş sırasında topladıkları ayrıntıları gerçek vakitli olarak paylaşmasını sağlıyor.
Truman Project isimli fikir kuruluşundan Çin ve güvenlik analisti Bryce Barros, Çin’in siber casusluk yardımıyla halihazırda uçağın iç dizaynına dair bilgisi olabileceğini söylüyor:
“Uçağın kendisine de ulaşıp gerçek kesimlerini görmek, bunların nasıl yerleştirildiğinden yola çıkarak zayıf noktalarını anlamak isteyeceklerdir.”
ABD Donanması, bir enkaz kurtarma çalışmasına başladıklarını duyurdu.
Pekala enkazlar nasıl kurtarılır?
ABD Donanması’nın enkaz ve dalış grupları savaş uçağına kesecikler bağlayıp bunların içini havayla dolduracak ve uçak yüzeye gerçek çıkacak.
Ancak uçağın gövdesi tek kesim halinde değilse bu işleri zorlaştıracak.
Uçağın gövdesinde roketler var ise çıkarma süreci daha da çetrefilli hale gelecek.
Bu tip olaylar daha evvel de yaşanmıştı.
1974’te Soğuk Savaş’ın tepe yaptığı bir devirde CIA Hawaii açıklarında deniz tabanına oturmuş bir Rus denizaltısını enkazını dev bir mekanik kıskaç ile ele geçirmişti.
Ondan iki yıl evvel de Çin, doğu kıyısında batan bir İngiltere denizaltısının enkazını gizlice çıkarmıştı.
2011’de Usame Bin Ladin’in meskenine düzenlenen operasyonda düşen ABD’nin bir “hayalet” helikopterinin de Çin tarafınca ele geçirildiği düşünülüyor.
Barros “Çin’in helikopterdeki donanım ve yazılımı ele geçirdiğinden eminiz” diyor.
Guiness Rekorlar Kitabı’na giren, en derin başarılı enkaz kurtarma operasyonu ise Mayıs 2019’da ABD’nin Filipin Denizi’nde bir uçağını 5 bin 638 metre derinlikten çıkarması olmuştu.
F-35 uçağının Çin tarafınca ele geçirilmesini istemeyen ABD’nin önünde bir seçenek daha var: Enkazı torpido ile parçalamak.
Ancak bu seçenek çabucak hemen gündemde değil.
100 milyon dolarlık uçak Pazartesi günü USS Carl Vinson uçak gemisinden kalkarken düşmüştü.
Bu ,ABD Donanması’nın en yeni ve zımnî ekipmanlarla donanmış uçağı.
Savaş uçağının enkazı milletlerarası sularda olduğu için, başka ülkelerin de enkazı çıkarması mümkün.
Bölgeye birinci ulaşan ülke, en kıymetli ve son teknolojiyle donatılmış bu uçağın sırlarına hakim olabilir.
Uçak Pazartesi günü bir tatbikat sırasında, uçak gemisinin güvertesine çarparak suya düşmüş ve kazada yedi kişi yaralanmıştı.
ABD Donanması uçağın düştüğü yeri yahut uçağı çıkarmanın ne kadar sürebileceğine dair ayrıntıları paylaşmıyor.
2016’da memleketler arası bir mahkemenin aksi taraftaki sonucuna karşın Güney Çin Denizi’nin neredeyse tamamında hak argüman eden ve bunu öbür ülkelere de dayatmak için son senelerda daha faal bir siyaset izleyen Çin, uçağı herkestilk evvel çıkarmak isteyebilir.
Ulusal güvenlik uzmanları Çin ordusunun enkazı çıkarmakla ilgilenebileceğini söylüyor.
Bölgeye en yakın ABD enkaz çıkarma gemisi ise 10 gün uzaklıkta.
Savunma uzmanı Abi Austen, bunun hayli geç olacağını belirtiyor. Uçağın kara kutusunun pili bu biçimdea kadar biteceği için enkazın yerini tespit etmek daha da güç olacak:
“ABD’nin bu enkazı geri alması hayati ehemmiyete sahip. F-35 uçan bir bilgisayar üzere. ABD Hava Kuvvetleri’nin başka sistemlerine de bağlanıyor.
“Çin’in çabucak hemen bu biçimde bir teknolojisi yok, bu yüzden enkaza erişmeleri bir teknolojik atılım yapmalarını sağlayabilir.
“F-35’in irtibat teknolojilerini çözebilirlerse, uçak gemilerine karşı büyük bir avantajları olur.”
F–35C’ler niye özel?
Ağ ilişkili vazife sistemleri, uçakların uçuş sırasında topladıkları ayrıntıları gerçek vakitli olarak paylaşmasını sağlıyor.
- ABD Donanması’nın uçak gemilerinden kalkabilen birinci radar profili düşük uçağı olan F-35’ler düşman hava alanında fark edilmeden bakılırsav yapabiliyor.
- Daha büyük kanatları ve sağlam iniş grubu yardımıyla uçak gemilerinden mancınık üzere fırlatılabiliyor.
- Dünyanın en kuvvetli savaş uçağı motoruna sahip F35-C’ler saatte 1.930 kilometre sürate çıkabiliyor.
- Uçaklar kanatlarında iki, gövdelerinde ise dört roket taşıyabiliyor.
Truman Project isimli fikir kuruluşundan Çin ve güvenlik analisti Bryce Barros, Çin’in siber casusluk yardımıyla halihazırda uçağın iç dizaynına dair bilgisi olabileceğini söylüyor:
“Uçağın kendisine de ulaşıp gerçek kesimlerini görmek, bunların nasıl yerleştirildiğinden yola çıkarak zayıf noktalarını anlamak isteyeceklerdir.”
ABD Donanması, bir enkaz kurtarma çalışmasına başladıklarını duyurdu.
Pekala enkazlar nasıl kurtarılır?
ABD Donanması’nın enkaz ve dalış grupları savaş uçağına kesecikler bağlayıp bunların içini havayla dolduracak ve uçak yüzeye gerçek çıkacak.
Ancak uçağın gövdesi tek kesim halinde değilse bu işleri zorlaştıracak.
Uçağın gövdesinde roketler var ise çıkarma süreci daha da çetrefilli hale gelecek.
Bu tip olaylar daha evvel de yaşanmıştı.
1974’te Soğuk Savaş’ın tepe yaptığı bir devirde CIA Hawaii açıklarında deniz tabanına oturmuş bir Rus denizaltısını enkazını dev bir mekanik kıskaç ile ele geçirmişti.
Ondan iki yıl evvel de Çin, doğu kıyısında batan bir İngiltere denizaltısının enkazını gizlice çıkarmıştı.
2011’de Usame Bin Ladin’in meskenine düzenlenen operasyonda düşen ABD’nin bir “hayalet” helikopterinin de Çin tarafınca ele geçirildiği düşünülüyor.
Barros “Çin’in helikopterdeki donanım ve yazılımı ele geçirdiğinden eminiz” diyor.
Guiness Rekorlar Kitabı’na giren, en derin başarılı enkaz kurtarma operasyonu ise Mayıs 2019’da ABD’nin Filipin Denizi’nde bir uçağını 5 bin 638 metre derinlikten çıkarması olmuştu.
F-35 uçağının Çin tarafınca ele geçirilmesini istemeyen ABD’nin önünde bir seçenek daha var: Enkazı torpido ile parçalamak.
Ancak bu seçenek çabucak hemen gündemde değil.