“Pedler, regl olan herkes için gereksinimdir, lüks değildir”

sagliksal

Aktif Üye
Ped üzere hijyen eserleri bir yıl ortasında yaklaşık yüzde 50 oranında zamlandı. Üniversitede “ped dayanışma kutusu” yaptıklarını anlatan üniversite öğrencisi Leylanur Mavili, “Pedler hijyenik bir gereksinimdir, lüks değil. Fiyatlı olması bile toplumsal devlet hukukuna alışılmamış. Bırakın fiyatsız olmasını, günden güne artırım geliyor, güya lüksmüş gibi” dedi. Derin Yoksulluk Ağı Bağlantı Koordinatörü Şeyma Duman, “103 aileyle görüşmeler yaptık. Bayanların yüzde 82’si hijyenik pede erişemiyor” diye konuştu.

Regl olanların kullandığı ped ve tampon üzere hijyen mamüllerine gelen artırımlara ve bu eserler üzerinden alınan yüzde 18 KDV’ye yönelik tenkitler sürüyor. TÜİK bilgilerine bakılırsa, geçtiğimiz yıl aralık ayında ünite fiyatı 0,6692 TL olan hijyenik pedler, bir yılda yüzde 51,04 zamlandı. Buna bakılırsa 2021 Aralık ayında “hijyenik bayan bağı” ünite fiyatı 1,0561 TL oldu lakin marketlerde hijyenik pedlerin ünite fiyatı 2 TL’yi aşıyor.

Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Şurası üyesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Irmak Saraç, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi son sınıf öğrencisi Leylanur Mavili, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi son sınıf öğrencisi Zeynep Kurt ve Derin Yoksulluk Ağı İrtibat Koordinatörü Şeyma Duman, regl mamüllerinin niye fiyatsız olması gerektiğini ANKA Haber Ajansı’na anlattı. Saraç, yaptığı açıklamada; “Geçici tarım çalışanlarında, emicilik sağlamak için yaprağın üzerine toprak koyduklarını duyuyoruz. Bu mamüllerin olağan kurallarda devlet tarafınca karşılanması, yüzde 18 KDV ile bunların lüks tüketim üzere satılmıyor olması lazım” dedi ve şunları söylemiş oldu:

“Regl döngüsü ortalama 21-35 gün içinde oluyor. 2-7 gün içinde bütün müddetleri olağan karşılıyoruz. Bir bayan üreme çağında her ay regl görüyor, bunları kullanmaya muhtaçlığı var. Ped, tampon kullanmayıp menstruel kap kullanan bayanlar da var, etrafa hassas. Bunların meblağları da fazlaca kıymetli, kolay ulaşılabilir eserler değil. Doğum denetim hapları da fazlaca kıymetli. Burada bütüncül olarak baktığımızda bayanın regl döngüsüne yönelik mamüllerin epey kıymetli olduğunu görüyoruz. bu biçimde olmaması gerekiyor. Bu mamüllerin olağan kaidelerde devlet tarafınca karşılanıyor olması lazım. Yüzde 18 KDV ile bunların lüks tüketim üzere satılmıyor olması lazım. Avrupa’daki kimi ülkelerde okullarda dağıtılıyor, kimi büyük firmalar çalışanlarına fiyatsız veriyor. Bunun örnekleri çoğaltılmalı.”

“Pedler, regl olan herkes için gereksinimdir, lüks değildir”

Üniversite öğrencisi Mavili, “Pedler regl olan herkes için hijyenik bir gereksinimdir, lüks değildir. Bunların fiyatlı olması bile toplumsal devlet hukukuna karşıttır. Lakin bırakın fiyatsız olmasını talep edebilmemizi bunlara günden güne artırım geliyor, güya lüksmüş üzere. Regl olan beşerler için bunu almak daha büyük eziyete dönüşüyor” dedi ve şunları söylemiş oldu:

“Aydan aya buna ayırmam gereken bütçe artıyor ancak ayırabildiğim bütçe azalıyor”

Türkiye iktisadı niçiniyle ne yazık ki aydan aya buna ayırmam gereken bütçe artıyor fakat ayırabildiğim bütçe ya tıpkı kalıyor ya da azalıyor. Şu anda marketlerde ortalama markalar 50 liraya kadar satılıyor durumda. Ben en ucuzunu kullanmak durumundayım. Sıhhat durumunu falan büsbütün geçmiş durumdayız. En uygun fiyatlısı, alabileceğim hangisiyse onu kullanıyorum. Lakin çocuğu vakit esasen alamıyorum, geçen aydan kalan var ise onu kullanıyorum ya da regl olan başka arkadaşlarımla dayanışmaya çalışıyorum.

“Ayda 20-25 tane kullanmam gerekiyor”

Paklık açısından kullanmamız gereken müddetler aşikâr esasen, bu müddetten kısmamaya çalışıyorum. Ayda altı gün regl müddetince toplam 20 – 25 tane kullanmam gerekiyor. Bu da bir paketten biraz daha fazlası olabiliyor. Dünyanın parası. Hijyen gereği azaltamıyorum fakat buna verdiğim parayı kısmak zorundayım.

“İşe yetişmek zorundayım ki bir daha sonraki periyodum için ped alabileyim”

Biz Üniversiteli Feminist Kolektif olarak var olduğumuz bütün yerleşkelerde tuvaletlere muhtaçlığı olanın alabileceği, cebinde fazla olanın bırakabileceği biçimde ped kutuları koymaya çalışıyoruz. Üniversiteler buna da epeyce sıcak bakmıyor. Her sene bunu yapmaya çalışıyoruz fakat birçok vakit toplanıyor. Yalnızca kutunun üstündeki yazının söküldüğü değil eksiksiz kutunun pedlerle birlikte alındığı bir durum kelam konusu. Yerleşkede sahiden pede erişimi olmayan arkadaşlarımız olabilir ve onları düşünmek zorundayız. Devlet de düşünmek zorunda ancak o düşünmeyince biz düşünmek zorundayız. Biz koymaya devam ediyoruz, biz koydukça güvenlik üniteleri topluyor, dekanlık sayesinde. Buradan işe yetişmek zorundayım. Bunu belirtmek istiyorum zira bir üniversiteli olarak ben bununla birlikte çalışmak zorunda bırakılıyorum. Akademik ve gelecek tasam bütün gençlik kadar var, bir de iktisadi tasalarım var ve çalışmak zorundayım. Buradan da işe yetişmek zorundayım ki bir daha sonraki periyodum için ped alabileyim.”

“Kadın tuvaletlerine ped kutuları koyuyoruz”

“Ben de regl olanlardan biriyim ve ayda bir paket harcıyorum ve o da bir markete girdiğimde ortalama 40-50 lira ediyor. KYK 800 lira ve bunun 50 lirasını pede veriyorum. Ped ya da tampon her vakit saklanılması, çekinilmesi gereken, alırken siyah poşete konulması gereken bir şey olarak karşımıza çıkıyordu daima çocukluğumuzdan beri. Bunun kararı olarak kantinlerde satılmıyor ve hayli epeyce kıymetli. Bu ikisinin karşısında, ped dayanışma kutuları ile bayanların ve lubunyaların yalnız olmadığını ve daima birlikte dayanışarak bir ortada olduğumuzu gösterdiğimiz bir biçimde yapıyoruz. Bayan tuvaletlerine ped kutuları koyuyoruz, üzerine de güçlendirici, her insanın kendini yeterli hissetmesi ismine da birkaç cümle ekliyoruz. Yanında fazla ped olanın bıraktığı, yanında o an ped bulunmayan bir arkadaşımızın da alıp kullanabileceği bir biçimde işletiyoruz. Söylemek istediğim şey şu, biz ekonomik krizin bir kararı olarak şu an ped meblağlarını bu kadar tartışıyoruz. Bir yandan bu durum fakirleşmenin ne kadar derinleştiğini de gösteriyor. Bayanlar ve lubunyaların fakirleşmesi, ezilmişlik biçimleri farklı olduğu için daha derinden yaşanıyor. Bu yüzden, ped meblağları ve bayanlar ile lubunyaların fakirleşmesi daha fazla tartışılmalı, daha fazla gündeme getirilmeli.”

“Kadınların yüzde 82’si hijyenik pede erişemiyor”

Derin Yoksulluk Ağı Bağlantı Koordinatörü Şeyma Duman

TIKLAYIN – Yüksek vergi, fahiş fiyatlar ve regl yoksulluğu: Menstrüel eserlere erişemeyen bayanlar, gazete kâğıdı kullanmak zorunda kalabiliyor!


İşte pedlerin ücretiz olduğu ülke ve eyaletler

Avustralya merkezli milletlerarası eğitim ve savunuculuk örgütü Küresel Citizen, 11 ülkede ped ve tamponun fiyatsız olduğunu bildirmişti. Regl mamüllerinin fiyatsız olduğu ülkeler şu biçimde:

İsviçre: 2020’de İsviçre, ped ve tamponu muhtaçlığı olan herkese fiyatsız sağlayan birinci ülke oldu.

Yeni Zelanda: Başbakan Jacinda Ardern, Şubat 2021’de tüm okulların fiyatsız ped ve tampon sağlayacağını duyurdu.

ABD: Illinois, Washington, New York, New Hampshire ve Virginia eyaletlerindeki devlet okullarında tampon ve pedler fiyatsız veriliyor.

Fransa: Île-de-France bölgesindeki liselerde organik regl eserleri fiyatsız.

Kenya: Devlet okullarındaki kız öğrencilere pedleri fiyatsız veriyor ve tampon üzerinden vergi alınmıyor.

Güney Afrika: Tampondan alınan vergiler kaldırıldı ve okullarda pedler fiyatsız dağıtılıyor.

Botsvana: Okul çağındaki tüm kız öğrencilere fiyatsız ped veriliyor.

Güney Kore: Başşehir Seoul’de 2018’de fiyatsız regl eserleri verilmesi 10 pilot bölgede başlatılmıştı.

Uganda: Ülkedeki tüm okullarda pedler fiyatsız veriliyor.

Zambia: Kırsal bölgelerdeki kızlara fiyatsız ped veriliyor.

Kanada: Britanya Kolumbiyası, Ontario, Noca Scotia, Prince Edward adası eyaletlerinde regl eserleri tüm öğrencilere fiyatsız veriliyor.
 
Üst