Ukrayna krizi: Rusya, NATO’ya niye güvenmiyor?

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
NATO ülkeleri, Rusya’nın mümkün işgali karşısında Ukrayna’ya yardım etmek için neler yapılabileceğini kıymetlendiriyor.

Pekala NATO nasıl bir ittifak, Rusya’nın NATO ve Ukrayna ile sorunu ne, taraflar içinde neler yaşandı?

İşte bu soruların karşılıkları.

NATO nedir?

Türkiye’nin de üye olduğu NATO, ya da açık ismiyle Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, 1949 yılında ortalarında ABD, Kanada, İngiltere ve Fransa’nın da bulunan 12 ülkenin kurduğu bir askeri ittifak.

Kuruluş emeli, Rusya’nın 2. Dünya Savaşı daha sonrasında Avrupa’ya genişlemesini önlemekti.

Sovyetler Birliği 1955’te komunist Doğu Avrupa ülkelerini bir ortaya getirerek NATO’ya karşı kendi askeri ittifakını, Varşova Paktı’nı kurdu.

Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasından daha sonra, eski Varşova Paktı üyelerinden bir kısmı NATO üyesi oldu. NATO’nun hala 30 üyesi var.

  • Ukrayna-Rusya krizi: Sonda son durum ne, tansiyon nasıl tırmandı?
  • Ukrayna krizi: Rusya ve Batı görüşüyor, savaş riski devam ediyor
  • Biden: Rusya Ukrayna’yı işgal ederse Putin’e yaptırım uygulayabiliriz
Rusya’nın NATO ve Ukrayna ile sorunu ne?

Ukrayna, hem Avrupa Birliği hem Rusya’yla hududu olan eski bir Sovyet cumhuriyeti.

NATO üyesi değil, lakin ortalarında ileride ittifaka üye olabileceğine dair bir mutabakat var.

Rusya, Batılı ülkelerden buna asla müsaade verilmeyeceğine dair garanti istiyor. Batı ise bu biçimde bir şeye yanaşmıyor.

Ukrayna’da epeyce sayıda Rus yaşıyor ve Rusya ile yakın toplumsal ve kültürel ilgileri var. Stratejik olarak Rusya Ukrayna’yı ‘arka bahçesi’ olarak görüyor.


Rusya‘nın başka korkuları neler?

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Batılı ülkelerin ittifakı Rusya’yı kuşatmak için kullandığını öne sürüyor ve NATO’nun Doğu Avrupa’daki askeri faaliyetlerine son vermesini istiyor.

ABD’nin 1990’da NATO’nun doğuya gerçek genişlemeyeceğini taahhüt ettiğini belirten Putin, uzun müddettir bu kelamın tutulmamasından şikayet ediyor.

NATO, Rusya’nın savlarını reddediyor ve savunma emelli bir ittifak olduğunu, üye ülkelerin yalnızca hayli az bir kısmının Rusya ile sonu bulunduğunu belirtiyor.

Biroldukca gözlemci, Rusya’nın Ukrayna sonuna asker yığmasının niçininin, Batı’yı güvenlikle ilgili telaşlarını ciddiye almaya zorlamak olduğunu düşünüyor.


NATO geçmişte Rusya ve Ukrayna konusunda ne yaptı?

Ukrayna’da 2014 yılı başlarında devrin Rusya yanlısı cumhurbaşkanı devrilince, Rusya Ukrayna’nın güneyindeki Kırım’ı ilhak etti.

Rusya beraberinde Ukrayna’nın doğusunda biroldukca yeri ele geçiren Rusya yanlısı ayrılıkçıları destekledi.

NATO müdahale etmedi fakat birinci kere birtakım Doğu Avrupa ülkelerine asker konuşlandırdı.

Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya’da dört epeyce uluslu savaş taburu, Romanya’da da pek fazlaca uluslu tugay yerleştirildi.

NATO ayrıyeten, Rus uçaklarının üye ülkelerin sonlarını ihlal etmesini önlemek için Baltık ülkeleri ve Doğu Avrupa üzerinde hava denetimini genişletti.

Rusya bu kuvvetlerin çekilmesini istiyor.

NATO, Ukrayna’ya ne yemin etti?

ABD Lideri Joe Biden, Rusya Ukrayna’yı işgal ederse bunun bedelinin ağır olacağını söylemiş oldu.

ABD, savaşa hazır durumdaki 8500 askerini alarma geçirdi lakin ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, bu askerlerin lakin NATO’nun bir çevik kuvvet oluşturması halinde gönderileceğini bildirdi.

Askerleri şahsen Ukrayna’ya pozisyonlandırma planı olmadığını da ekledi.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, rastgele bir askeri tırmanışın Rusya için ağır ekonomik, siyasi ve stratejik sonuçları olacağı ihtarında bulundu.

İngiltere’de Başbakanlık’tan yapılan açıklamada, müttefiklerin yaptırım uygulamak da dahil olmak üzere gelişmelere süratle karşılık vermesinin ehemmiyetine işaret edildi.

NATO’da Ukrayna konusunda görüş birliği var mı?

ABD Lideri Biden, Avrupalı önderler içinde Ukrayna konusunda tam bir birlik olduğunu söylemiş oldu, lakin farklı ülkelerin önerdiği takviyeler içinde da farklılıklar bulunuyor.

ABD, Ukrayna’ya 90 ton silah ve mühimmat yardımı gönderdi. İngiltere, Rusya’ya karşı savunmasını güçlendirmesi için Ukrayna’ya silah gönderiyor.

Danimarka, İspanya, Fransa ve Hollanda, bölgenin güvenliğini sağlamak için Doğu Avrupa’ya savaş uçakları ve savaş gemileri gönderdi.

Lakin Almanya, çatışma alanlarına ölümcül silah göndermeme siyaseti uyarınca, Ukrayna’nın silah talebini reddetti, onun yerine tıbbi yardım göndereceğini bildirdi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise gerginliği azaltmak için Rusya ile diyalog davetinde bulunuyor.
 
Üst